Mediterrane planten, zoals olijfbomen, oleander en jasmijn, houden van zon, maar zijn niet zo blij met kou! Wanneer de temperaturen onder nul duiken, kunnen ze snel vorstschade oplopen. Gelukkig zijn er manieren om ze te beschermen tegen die ijskoude winters! En mochten ze tóch vorstschade hebben opgelopen, zo los je het op!

Olijfboom en vorst: hoe zit dat?

Een olijfboom (zeker in de volle grond) kan best 9-10 graden vorst verdragen. Vaak is de plant al wat afgehard door de koudere nachten, waardoor hij de vorst beter aan kan. Op hele extreme kou zal de olijf reageren met bladval of met bruine bladeren. Bladval is een natuurlijke reactie om zichzelf te beschermen, terwijl bruin blad bevroren is en in het voorjaar zal afvallen. Nadat de vorst volledig voorbij is, mag je de kale takken of twijgen met bruine bladeren tot twee derde terug snoeien. Geef de plant voeding zodat hij weer op kan knappen, maar pas op met water geven! In dit stadium doet het meer kwaad dan goed.

Om de olijfboom te beschermen tegen extreme kou, kun je hem in de winter bedekken met een jute doek of een vliesdoek, vooral bij nachtvorst. Door grote temperatuurverschillen, instraling van de zon op de bast of bevroren sapstromen kan er een scheur in de bast ontstaan. Hier is weinig aan te doen, maar de boom zal zichzelf proberen te helen, en je kunt niets anders doen dan afwachten.

Zo bescherm je een palmboom in de winter

De Trachycarpus fortunei is een palm die in de volle grond tot -18 graden kan weerstaan. Is het kouder geweest en heb je hem in deze periode geen bescherming gegeven? Dan kan het zijn dat de plant schade heeft opgelopen. Bij de palmboom is het hart van de palm het belangrijkste. Vanuit dit hart ontstaan de nieuwe bladeren. Zolang dit hart mooi groen blijft, is er niets aan de hand en zal de palm in het voorjaar gewoon verder groeien alsof er niets gebeurd is. Bruine of beschadigde bladeren mogen weggesnoeid worden, zodat de palm er weer fris uitziet.

Om de palm te beschermen tegen extreme kou, kun je hem in de winter inpakken met noppenfolie of een beschermdoek, vooral bij langdurige kou. Heeft het hart echter vorstschade opgelopen, dan ziet het er bruin of zwart uit van binnen. Vaak kun je de binnenste bladeren er ook uittrekken omdat ze rot zijn. Als dit gebeurt, heeft je palm het niet overleefd en zal hij zich niet meer herstellen. In dat geval kun je helaas niets anders doen dan de palm weg te gooien en eventueel met een nieuwe palm te beginnen.

Oleander: matig winterhard

Een Oleander is matig winterhard en kan temperaturen tot -5 graden goed verdragen. Heeft je Oleander toch schade opgelopen, knip dan in het voorjaar de aangetaste bladeren weg en geef wat voeding. De plant zal opnieuw uitlopen. Let er wel op dat bovenstaande geldt voor planten in de volle grond. Planten in potten zijn veel gevoeliger voor kou, en de schade kan daardoor veel groter zijn. Om dit te voorkomen, kun je ze vóór de koude periode binnenhalen en daar laten overwinteren, of je kunt een beschermende hoes aanbrengen. In extreme gevallen kun je ook een isolerende laag van noppenfolie rond de pot wikkelen voor extra bescherming.

Zo verzorg je een vijgenboom in de winter

Vijgen in de volle grond kunnen kou heel goed doorstaan. Ze verliezen in de herfst hun blad, de sapstroom komt tot rust en ze gaan de winterslaap in, waardoor ze weinig last van de vorst hebben. Jongere exemplaren zijn echter gevoeliger voor kou, en de vorst kan in het hout trekken, waardoor de toppen bevriezen. Deze zullen er dor en slap uitzien. Snoei deze in het voorjaar terug tot op het gezonde hout en geef wat voeding. De vijgenboom zal daarna gewoon verder groeien. Om de plant verder te helpen, kun je ook vruchten die in de winter zijn blijven hangen verwijderen, zodat de plant klaar is voor het nieuwe voorjaar. Bij zeer strenge kou kun je jonge vijgenbomen beschermen door ze in te pakken met een isolerende hoes of noppenfolie om schade te voorkomen.

Toscaanse jasmijn: winterhard

Hoewel de Toscaanse Jasmijn goed winterhard is, kan deze plant onder bepaalde omstandigheden toch schade oplopen tijdens strenge winters. Vorstschade is vaak zichtbaar doordat het blad bruin en dor wordt, en de plant kan zelfs enkele bladeren verliezen. Om de schade te verhelpen, is het belangrijk om in het voorjaar de aangetaste takken terug te knippen tot op het gezonde gedeelte. Dit stimuleert de groei van nieuwe scheuten en zorgt ervoor dat de plant snel weer aangroeit. Daarnaast is het een goed idee om de plant wat extra voeding te geven, zodat hij de energie heeft om zich volledig te herstellen en sterker uit de winter komt. Om vorstschade te voorkomen, kun je de Toscaanse Jasmijn in de wintermaanden beschermen met een beschermende hoes of door de plant tijdelijk in te pakken met een isolerende stof, vooral bij hevige kou of nachtvorst.